Զրադաշտականություն
Զրադաշտականությունը միաստվածական կրոն է: Այն իր անունն է վերցնում իր հիմնադիրից ՝ Zaratustra (կամ Zoroastro) կամ գլխավոր աստծուց ՝ Ahura Mazdā- ից, որից կոչվում է Mazdaism անվանումը: Նրա սուրբ տեքստը «Ավեստա» է, որը հավաքում է դարերի ընթացքում կուտակված տարբեր ծագումների տարաբնույթ ներդրումներ: Դրանից միայն գեթոսը (կրոնական երգեր) ուղղակիորեն վերագրվում է Զարադուստր մարգարեին: Զրադաշտությունը զարգացել և տարածվել է որպես հիմնական կրոն ՝ սա թե աստվածաբանական, և թե ժողովրդագրական, և քաղաքական առումով ՝ Իրանի և Կենտրոնական Ասիայի շրջաններում, մինչև իսլամի գալուստը, այսինքն ՝ մինչև միջնամասում Պարսից Սասանի կայսրության արաբական նվաճումը: 7 դարում: Փոքր զրադաշտական համայնքները այսօր մնում են Իրանում, Հնդկաստանում, Պակիստանում, Տաջիկստանում և Ադրբեջանում: Զրադաշտական սփյուռքը բաղկացած է երկու հիմնական խմբից ՝ հարավ-ասիական միջավայրի Պարսիս և Իրանի զրադաշտներ: Վերջիններս Իրանում գոյատևեցին հարյուրամյակների հետապնդումներում, ինչպես և այլ կրոնական փոքրամասնությունները: Զրադաշտական համայնքները գոյություն ունեն Թեհրանում, Յազդում և Քերմանում, որտեղ դեռ շատերը խոսում են իրանական լեզվից տարբերվող բարբառով: Իրանում զրադաշտերը երկրի ամենահին կրոնական համայնքն են: Ներկայումս Իրանում կան մոտ Zoroastrian 60.000: Զրադաշտացիները, հայկական, ասորական և պարսկական հրեական համայնքները պաշտոնապես ճանաչվում են 1906- ի կողմից, և այդ փոքրամասնություններից յուրաքանչյուրին նշանակվում է տեղ իրանական խորհրդարանում: Մինչ այժմ իրանցի ժողովուրդը մինչ այժմ պահպանում է զրադաշտական երկրպագության շատ ավանդույթներ `որպես հիմնական գարնանային փառատոններ, որոնք համարվում են նոր տարվա սկիզբ (Իլ Նավռուզ): Զրադաշտացիների համաշխարհային բնակչությունը գնահատվում է 300.000 և 350.000 միավորների միջև: ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն աշխարհի տարբեր երկրներում հռչակել է «Զրադաշտական մշակույթի 2003º տարեդարձի» 3000 տարին:
